Een Teentje Offside

by parnolio

Pleidooi voor een minimum buitenspelmarge bij VAR-tussenkomst

Afgelopen zondag was het weer zover: enorme ophef rond een afgekeurd doelpunt wegens (al dan niet) minimaal buitenspel, gespot door de VAR. “Een teentje offside”. De “schuldige” was Dieumerci Mbokani en het “slachtoffer” was Royal Antwerp FC, dat zich een inhaalbeweging op KRC Genk door de neus zag geboord.

Johan Verbist (Hoofd Arbitrage) was er achteraf als de kippen bij om de beslissing van de VAR te verdedigen. Geen enkele tv-analist kon met zekerheid stellen dat Mbokani buitenspel stond, maar Verbist verklaarde dat de VAR over “duidelijkere beelden” beschikt dan de tv-analisten en de mensen thuis. Op de vraag om die beelden dan maar lekker transparant te delen met het publiek, werd vooralsnog niet ingegaan, en dus is daar weer die eeuwige zweem van partijdigheid & ongeloofwaardigheid die rond voetbalscheidsrechters hangt als een aap rond een boom.

Voorwaar, buitenspel is geen eenvoudige spelregel. In real time is het fysiek onmogelijk om vast te stellen, je zou immers in staat moeten zijn om op hetzelfde moment naar twee verschillende punten te kijken: het punt waar de bal vertrekt en het punt waar de speler staat aan wie de pass gegeven wordt, afhankelijk van hoe ver die punten uiteen liggen is dat een schier onmogelijke opdracht, en dus kan je enkel toejuichen dat de VAR zich is gaan moeien met deze spelregel, want enkel achteraf en met stilstaande beelden kan je 100% objectief zeggen of iemand buitenspel stond of niet. Een andere discussie is het of het überhaupt wel zin heeft om een spelregel in stand te houden die je de facto enkel achteraf kunt vaststellen. Het gezond verstand zegt alvast van niet.

De VAR stelt zich echter te rigide op in het beoordelen van een buitenspelsituatie. Als je letterlijk frame per frame moet doorspoelen om het exacte moment vast te stellen waarop de bal van de voet van de “passeur” vertrekt, en dan met een digitaal liniaal moet vaststellen of de aangespeelde speler al dan niet misschien een halve millimeter voor de (voor)laatste verdediger staat, dan druist dit naar mijn gevoel in tegen de geest van de voetbalwet. Toen de professoren van Cambridge in 1848 rond de tafel zaten om de buitenspelregel neer te pennen, kan het toch nooit hun bedoeling zijn geweest dat wij 170 jaar later wedstrijden zouden stilleggen om vanuit een afgezonderde cabine met behulp van computerbeelden vast te stellen of iemand misschien… een teentje offside stond? Het is echter hun eigen schuld, want zoals ik net al beschreef is dit een onvermijdelijk gevolg van de definitie van buitenspel.

Niets belet ons echter om fouten uit het verleden recht te zetten – of mag dit niet in voetbal maar wel op alle andere vlakken? Heel concreet pleit ik ervoor om een minimumbuitenspelmarge toe te staan bij tussenkomst van de VAR. Als er een doelpunt wordt gescoord en de scheidsrechters op het plein hebben live geen voorafgaand buitenspel vastgesteld, dan zou de VAR een doelpunt enkel mogen annuleren indien er flagrant buitenspel, bv. minimum 30 cm (over de exacte lengte mag gediscussieerd worden), over het hoofd werd gezien. Anders kan je in de eerste plaats niet van een “clear error”  spreken, en ten tweede veeg je dan de analisten-/supportersdiscussie volledig weg. Over een paar centimeter buitenspel zal er altijd discussie zijn, over verscheidene decimeters niet – de meest hardnekkige fanatiekelingen niet meegerekend uiteraard.

Wat je dan wel moet vermijden is dat er vervolgens weer discussie ontstaat over het exacte aantal cm dat iemand buitenspel stond. “Dat was zeker geen 30 cm buitenspel! Maximum 25!” etc. Het klinkt absurd, maar onderschat de Homo Fanaticus Voetballisticus niet! Om die ridicule discussie te vermijden, moet je erover waken dat de definitie van buitenspel op zich niet wijzigt: van zodra je teennagel of het tipje van je neus ook maar een zuchtje verder reikt dan die van je tegenstander, blijft het in principe buitenspel. Alleen mag de VAR niet meer ingrijpen op die millimeterdiscussies. Een teentje offside blijft offside maar enkel als het live gespot werd.

Uiteraard mag de VAR ook nog steeds onrechtmatig geannuleerde doelpunten valideren als de pleinscheidsrechters verkeerdelijk buitenspel gesignaleerd hebben. En daar geldt geen marge. Een millimeter onside of helemaal gelijk met de tegenstander is en blijft onside. Anders ga je de geest van de voetbalwet helemaal om zeep helpen en schreien de geesten van de voetbalprofessoren uit Cambridge straks bittere tranen vanuit de hemel (of hel?).